Ik associeerde fjorden altijd met grote hoge bergkammen, met grote slagschaduwen, met ergens in de diepte het water. Koud, kil en steil met sombere groene naaldbomen. Donker, erg donker, winderig, grijs. Ja, waarom ik dan toch naar Noorwegen ben gegaan? Ja, omdat ik toch weet dat Leo weet wat ik mooi vind en Leo is al vaker in Noorwegen geweest. Op zijn motor al een aantal keren, waarbij hij dezelfde E6 gereden moet hebben toen het nog gravel was. Hij is naar de Noord-Kaap gereden maar dat gaan we deze keer niet doen. Dat heeft hij destijds met zijn vriendinnetje(s) gedaan die achterop zijn motor zaten.  Hij was toen begin 20. Ik reed toen met Marjolein in een geel-met-groene Toyota Carina naar Zuid-Frankrijk waar we ook kampeerden. En vierde vakantie in Engeland in jeugherbergen.

Maar fjorden blijken er in alle soorten en maten te zijn. Er zijn diepe en donkere maar je hebt ook elegante fjorden, of frivole fjordjes met minifjordjes ertussen. Ze liggen ook tussen de landerijen, tussen granny-smith-groene akkers, en goudgele graanvelden, waar van die mooie roodbruine Noorse huizen op staan. Met zon en blauwe luchten (behalve als er geen zon is en als er grijze wolken zijn). En bomen, in een prachtige verzameling herfstkleuren. Met rode bladeren en oranje mossen, grijs/gele struiken, tussen bossen en heide en geel koren. En er is licht,  ruimte, oneindigheid en daar houden we van. Het is meer dan een meer. Het is soms net friesland met koeien en weiden maar dan met plooien.

Na de boerderijcamping hebben we overnacht in de bossen bij een prachtig ven waar het oer-stil was en eergisteren vonden we een plekje  met uitzicht op het fjord.

Aan het fjord hebben we een rustig dagje gehad. Het regende. Leo zat met zijn e-reader, en ik heb de foto’s in mijn laptop een beetje zitten te sorteren en archiveren.  En dan zie je foto’s van de Hollandsch Diep uit 2012, waar Leo nog gewoon over het dek loopt te banjeren. Foto’s van ons bezoek aan de Noorse camping die we wilden overnemen. Foto’s van onze reis naar Italië met het Fordcampertje. Wat kon Leo daar nog goed uit de voeten. En dat is dan maar 3 jaar geleden. Dan besef je hoe snel het proces gaat en ik vroeg aan Leo of hij vaak denkt aan de toekomst en de laatste fase van de ziekte en het onvermijdelijke overlijden.

Daar denkt hij wel aan. Hij weet ook wel de consequenties van de ziekte, zeker ook omdat hij meer en meer inzicht krijgt in gruwelen van de ziekte  door zijn activiteiten op het MSA-forum. Maar hij blijft er niet te lang bij stilstaan. Op dit moment is hij – en ik ook – meer bezig met het nu en met de korte termijn toekomst. En die staat natuurlijk altijd in de context van de langere termijn. Ik kreeg het al mee van mijn vroegere baas met betrekking tot planning;  begin with the end in mind….. Hoe wrang maar ook hoe waar is dat nu.

We hebben het dus druk om allerhande zaken te regelen op diverse gebieden (symptoombestrijding, aanpassingen aan huis, auto, bed, camper, en administratieve beslommeringen rond PGB, SVB, verzekeringen, en administratie), zeker omdat MSA een progressieve ziekte is;  wat je vandaag hebt geregeld is morgen alweer achterhaald.  Het regelen is geen vlucht. Wel is het een feit dat het je bezig houdt want tijd om in te dutten is er niet; we moeten wel blijven gaan, blijven aanpassen, blijven nadenken, blijven overdenken. Blijven oriënteren.

Maar tussen het regelen door ervaren we allebei de lichamelijke achteruitgang en weten we wat het perspectief is. We beseffen allebei dat Leo een korte levensverwachting heeft met een ongewis verloop waar je niet vrolijk van wordt en er zijn duizend dingen die je daarmee confronteren.

De 6 weken Noorwegen zijn even een “vakantie’ van het geregel maar we zitten toch soms wel even te filosoferen; “hoe gaan we het doen met de auto, want we moeten wel een andere, waar een electrische rolstoel in past, en zou de Gemeente al gereageerd hebben op ons schrijven”…..

Ik realiseer me ook dat er een tijd “na Leo” komt. Te bizar om over na te denken. Maar ik probeer dat snel weer los te laten. Het heeft geen zin, en die tijd komt toch wel, daar hoef je niets voor te doen.

Ja, we weten dat het “nu” op een bepaald moment een herinnering wordt. Maar dat geldt voor iedereen. Voor iedereen geldt dat het nu op een bepaald moment herinnering wordt. Hoe de toekomst er ook uitziet.

Een nieuw fotomapje met foto’s uit Noorwegen is er al en er staan mooie foto’s in met herinneringen. Aan gisteren, eergisteren. Vorige week. Een herinnering hoeft niet van lang geleden te zijn.
We hebben het heel goed hier. Time flies when you are having fun. We hebben prachtig weer gehad maar nu regent het pijpestelen. We hebben vannacht overnacht in een natuurreservaat en zijn nu neergestreken op een camping. Met wasmachine, droger, wifi, electriciteit en een restaurant……

Landingsbiertje/wijntje bij aankomst. Een volledig ingerichte barbequeplek door de visvereniging voor mindervaliden, rolstoeltoegankelijk. Kwam dus goed uit dat wij van die stickers op de camper hebben geplakt!

Op de camping. Mooi leeg veldje, zodat je niet staat dat je op de camping staat…..

15 / 16 sept – boerderijcamping # lundamo
17 sept – aan het fjord # Leksvik (brandweerkazerne) brandweerkazerne
18 sept – natuurreservaat #  Hoston
19 sept – camping # Enge

.