Het is leuk om stukjes te schrijven. Over foute caravanhandelaren en voegenfris (ps. De caravan is nog steeds droog). Ik doe dat graag. Maar mentaal loop ik de laatste tijd soms te ijsberen over de vraag in hoeverre ik zal schrijven over mijn gevoelens na het overlijden van Leo.

Mijn leven is totaal veranderd. Er heeft zich een nieuwe fase aangediend. Een fase waarin ik onbezorgd lol kan hebben, erop uit kan trekken, kan ontspannen. Maar ook een fase waarin ik pijn heb, verdrietig ben, en Leo mis.

En op de één of andere manier voelt het dan niet compleet als ik alleen maar leuke stukjes schrijf. Want ‘dat andere’ is er ook.

Maar wie heeft ooit gezegd dat mijn blogs een weerspiegeling van mijn leven moet zijn, in dezelfde verhoudingen als de inhoud van mijn blogs? Dat zijn eisen die ik mezelf opleg. En die ik dus ook los kan laten.

Ergens zit er ook nog een aarzeling om te schrijven over privé-gevoelens. Kijk, het gevoel opgelicht te worden, dat kan je delen. Het gevoel tekort te schieten in je voegenfrisheid, dat kan je delen. Het gevoel dat je blij bent met de camper, dat kan je delen….. Maar die andere gevoelens. Van onmacht, van verdriet, van pijn….

Daar heb ik meer moeite mee. En waarom dan, vraag ik me af. Het is deels omdat ik weet dat er nog zoveel meer ellende op de wereld is. (zie deze blog die ik eerder daarover schreef) En ook heel dichtbij. Bij mensen die geen blog schrijven. Omdat ze te moe zijn, omdat ze het niet kunnen, niet willen. Omdat ze hun verdriet in stilte moeten dragen. Omdat hun verdriet gewoon eenvoudig niet te beschrijven is. Of omdat ze er eenvoudig onmogelijk de tijd voor hebben. En dat zijn niet alleen mensen in Mosul, in Jemen of Iran. Dat zijn ook mensen hier om me heen. Van wie ik door de situatie met Leo ook blogs voorbij zag komen. Mensen met meervoudig gehandicapte kinderen. Mensen met een partner die dement wordt. De lijst is oneindig. Dan voelt de aandacht die ik met en door mijn blog krijg eigenlijk zo, ja, hoe zal ik het zeggen, onterecht….

Maar dan besef ik dat ik hetzelfde reageer als veel mensen die ik sprak toen Leo ziek was. Ze zeiden vaak “ach, maar dat is niets, het is niets vergeleken dat wat Leo moet doorstaan”. Ik vond – en vind nog – altijd dat de pijn die je doormaakt niet tegen elkaar af te zetten is. Dat er ergens iets ergers is (en wie zegt dat het erger is, is er een schaal van “erg”?) betekent niet dat jouw pijn er niet toe doet.

Ik vraag me af waarom ik blogs zou schrijven over dat wat er nu met mij en mijn leven gebeurt. Eerder had het allemaal o.a. als doel de MSA bekendheid te geven. Maar dat hoofdstuk is afgesloten. Het gaat nu dus om mij. En je moet wel heel gezocht gaan redeneren om daar een groter belang aan te verbinden. Soms is het onderhoudend, leuk stukkie schrijven. Maar wat drijft me om de diepte in te gaan? Steeds probeer ik dus een soort legitimatie te vinden om te schrijven over die “andere” dingen. Ik vind genoeg argumenten om het niet te doen. Omdat het te privé is. Omdat er ergere dingen zijn. Omdat het niet moet zijn om aan de verwachting te voldoen of om aandacht te krijgen. Omdat dat wat ik voel toch nooit onder woorden te brengen is. Omdat het echt niet uniek is om iemand te verliezen.

Er is recent een serie geweest over “Kijken in de Ziel” waar mensen aan het woord kwamen die niet lang te leven meer hadden. Ik heb het bewust niet bekeken. Te close. Te privé. Laat emoties maar privé zijn. (En zo had ik er ook in gezeten als ik géén man had die terminaal was). Tenzij het een groter doel dient, zoals bekendheid over een ziekte als MSA. Of om inzicht te geven in de frustratie als een hoofdsteun niet geleverd wordt door een firma. Maar emoties over het verlies van je man. Daar zou je niet over moeten schrijven.

Dat is natuurlijk kul. Ik kan er over schrijven en het is aan de lezer of die het leest. Maar het is een feit dat stukjes over wezenlijke dingen meer gelezen worden dan de stukjes over luchtige onderwerpen. Zijn alle lezers dan sensatiezoekers? Ramptoeristen? Of is het echt de behoefte aan herkenning. Is het meeleven. Is het omdat het over dingen gaat die er toe doen?

Ik besef dat ik soms erg veel nadenk. Maar ik voel ook dat ik graag wil delen hoe bijzonder dat moment was, op die doodstille camping in Friesland, waar ik op een avond het hele verhaal rond het overlijden van Leo van A tot Z uitgebreid kon vertellen. En heel hard kon huilen. Met de arm van mijn zussie om me heen.

En ik wist dat het nodig was om dat verhaal te vertellen, omdat er éérder anderen waren waar ik mee praatte. En die me lieten praten. Of me vragen stelde. Waar ik soms hélemaal niet op in ging. Maar die me wel deden beseffen dat daar iets zat wat het meeste pijn deed. Zo heeft elke vraag zin. En heeft elk gesprek zin. En heeft elk contact zin. Soms vluchtig, soms diepgaand. Kijk, en dát vind ik dus het vermelden waard! En natuurlijk dat ik zo blij met mijn zussen ben. En familie. En vrienden.

Rouwverwerking bestaat niet. Zei deze man. Ik ben het met hem eens. Luisteren…… En dan niet verwachten dat meteen iemand in huilen uitbarst. Dat komt later wel…. Bij mij tenminste.